در مدل ذهنی عامل ابتکار و نوآوری
(Innovation) در دو طیف کم و زیاد اندازه گیری می شود. به مرحله ظهور در آوردن خلاقیت همان ابتکار و نوآوری است. این عامل بیشتر به صورت عملیاتی و نه به صورت مفهومی معنا پیدا می کند. نو آوری و ابتکار وابسته به شرایط و مکان تعاریف مثبت و منفی دارد.
